کد مطلب:188921 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:264
اعتراف ها
بعد از شفاف شدن بایستگی تفسیر عترت، اشاره به برخی اعتراف ها پیش از بازگو نمودن برخی فضایل و برتری های باقر العلوم علیه السلام مناسب دیده شد. گرچه در ساحت قدس عترت، اعتراف دیگران ارزشی نمی افزاید، لیكن به خاطر این كه اعتراف برخی صاحبان فضیلت و نیز برخی دشمنان عترت كه ناگزیر از اعتراف به برتری ها شده اند، در برخی افراد تأثیرگذار است، در اولین عنوان بخش دوم به این موضوع پرداخته می شود.
ابی الحدید می گوید: محمد بن علی بن الحسین (علیهم السلام) سرآمد و سرور فقهای حجاز می باشد. علم فقه را مردم از ایشان و فرزندش جعفر آموخته اند [1] این سخن كه می گوید فقه را مردم از ایشان و فرزندش، صادق آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم آموخته اند، اعتراف بزرگی از یك محقق اهل سنت در حوزه فقه و فرهنگ به شمار می رود.
ابن صباغ می گوید: محمد بن علی بن الحسین (علیهم السلام) در علم و
[ صفحه 39]
فضل و آقایی و ریاست و امامت سرآمد است، سخا و جودش خاص و عام را فرا گرفته و بخشش وی فراگیر است. شهره به فضل و احسان فراهم كرده با این كه از زندگی متوسط بهره مند و عیال مند نیز بودند [2] .
شیخ مفید می گوید: ابوجعفر محمد بن علی (علیهم السلام) از بین برادران خویش صاحب دانش و برتری و زهد و آقایی بود. خبرسازترین فرد و بارزترین شخص در میان عامه و خاصه بودند. بلند مرتبه ترین فرد خاندان بودند. از هیچ فردی از فرزندان حسن و حسین همانند ایشان علم دین و میراث سنت و قرآن و سیره و فنون ادب به یادگار نمانده است. و نیز می گوید: در فضیلت برتری آن گونه معروف بود كه ضرب المثل قرار گرفته بود [3] .
فتال می گوید: بر همگان در دانش و فضیلت برتری داشت، در میان فرزندان حسن و حسین در دانش قرآن و فنون آداب كسی همانند وی نبود، معروف ترین بین عامه و خاصه بود [4] .
ذهبی می گوید: وی فردی است كه فضیلت دانش و عمل را در خود فراهم ساخت و نیز آقایی و شرافت و اطمینان و وقار را در خویش فراهم ساخته بود. و به همین خاطر شایستگی جانـشینی در وی فراهم بود [5] .
ابن عنبه می گوید: وی مورد اطمینان و از دانش گسترده و بردباری فراوان بهره مند بود. بزرگواریش بیش از آن است كه به آن اشاره شود [6] .
[ صفحه 40]
محمد بن سعد می گوید: وی مورد اطمینان و از دانش گسترده بهره مند بود و احادیث فراوان نقل نموده است [7] .
محمد بن منكدر كه عالم سنی و علاقه مند به اهل بیت است [8] می گوید: من پیش از این كه محمد بن علی الباقر را ببینم فكر نمی كردم برای علی بن الحسین جانشینی باشد، كه همتراز وی در فضیلت و برتری ها قرار گیرد [9] .
عبدالله بن عطا می گوید: دانشمندان را در نزد هیچ كس همانند ابوجعفر كوچك ندیدم [10] .
ابرش كلبی می گوید: در میان آسمان و زمین داناترین فرد فرزند رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم ایشان (محمد بن علی) می باشد [11] .
قتاده كه از فقهاء اهل سنت زمان امام در بصره می باشد، می گوید: در نزد هیچ دانشمندی همانند تو لرزان نبودم [12] ابن خلكان: باقر، دانشمند و بزرگ و آقا و بزرگوار است [13] .
هشام بن عبدالملك می گوید: عرب و عجم و قریش به مثل تو افتخار می كند. بودن همانند تو در میان قریش موجب سیادت و بزرگی قریش بر عرب و عجم است. [14] .
[ صفحه 41]
ابو اسحاق می گوید: وی همانند ندارد. [15] .
والی و استاندار مدینه: وی پاك دامن ترین و زاهدترین و پرهیزكارترین و داناترین و مهربان ترین و عابدترین انسان روی زمین است. [16] .
عبدالله بن معمر لیثی می گوید: سینه های شما رویشگاه دانش و منبع شهد شیرینی و پر برگ و بار برای مردم است. [17] .
محمد بن طلحه شافعی می گوید: وی شكوفا كننده دانش و منبع و آشكار كننده دانش و مخزن بركات است. نفس وی پاك و اخلاق وی با شرافت و لحظه های عمرش در اطاعت خدا سپری شده است. در پرهیزكاری ثابت قدم، نشانه های تقرب به منزلت الهی در وی آشكار می باشد. پاك ترین برگزیدگان، وی همان صاحب فضیلتی است كه فضیلت ها به سوی وی شتابان و صفات نیك از وی شرافت گرفته است. [18] .
احمد بن یوسف می گوید: محل رویش فضایل و مفاخر، الامام محمد بن علی الباقر علیه السلام است. در میان فرزندان حسن و حسین همانند وی یافت نمی شود. [19] .
ابونعیم می گوید: فرد همیشه به یاد خدا و فروتن و ثابت قدم، ابوجعفر محمد بن علی الباقر است. [20]
محمد امین بغدادی می گوید: از هیچ فردی از تبار حسین همانند
[ صفحه 42]
ابوجعفر علیه السلام در دانش دین و سنن و سیره و فنون و ادب یافت نشده است. [21] .
ابن حجر می گوید: وارث علی بن الحسین (علیهما السلام) در دانش و تقوا محمد بن علی است. از وی پنهان های حقایق و معارف و حكمت و لطائف آشكار شده است. [22] .
شمس الدین ابن طولون می گوید: باقر، سرور، بزرگ و دانشمند می باشد. [23] .
ابوهریره می گوید:
اباجعفر انت الامام احبه
و ارضی الذی ترضی به و اتابع. [24] .
حمیری می گوید:
أینهونی عن حب آل محمد
و حبهم مما به أتقرب
و حبهم مثل الصلوة و انه عـ
لی الناس من كل الصلوة لا وجب
هم اهل البیت اذهب الرجس عنهم
وصفوا من الادناس طرا و طیبوا
هم اهل بیت ما لمن كان مؤمنا
من الناس عنهم بالولایة مذهب. [25] .
«آیا مرا باز می دارید از دوستی آل محمد، در حالی كه دوستی آنان سبب تقرب به خداست، دوستی آنان همانند نماز، بر همگان از هر نمازی واجب تر است. آنان خاندانی هستند كه هر گونه پلیدی از آنان زدوده شده و از تمام آلودگی ها پاك و شفاف شدند. آنان خاندانی هستند كه هر كس
[ صفحه 43]
مؤمن به خداست باید رهبری آنان را روش خویش قرار دهد».
قرظی می گوید:
یا باقر العلم لاهل التقی
و خیر من لبی اعلی الاجبل. [26] .
«ای شكوفا كننده دانش برای پاكان و ای برترین كسی كه بر قله های كمال اوج گرفته ای».
ابوزرعه می گوید: سوگند به جان خویش كه ابوجعفر از بزرگترین دانشمندان می باشد. [27] .
اینها برخی از اعتراف های فرزانگان و نیز برخی از دشمنان حضرت در حق وی می باشد. فضایل برتر شاخص عترت، همگان را بر اعتراف وادار ساخته است.
ابی الحدید می گوید: محمد بن علی بن الحسین (علیهم السلام) سرآمد و سرور فقهای حجاز می باشد. علم فقه را مردم از ایشان و فرزندش جعفر آموخته اند [1] این سخن كه می گوید فقه را مردم از ایشان و فرزندش، صادق آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم آموخته اند، اعتراف بزرگی از یك محقق اهل سنت در حوزه فقه و فرهنگ به شمار می رود.
ابن صباغ می گوید: محمد بن علی بن الحسین (علیهم السلام) در علم و
[ صفحه 39]
فضل و آقایی و ریاست و امامت سرآمد است، سخا و جودش خاص و عام را فرا گرفته و بخشش وی فراگیر است. شهره به فضل و احسان فراهم كرده با این كه از زندگی متوسط بهره مند و عیال مند نیز بودند [2] .
شیخ مفید می گوید: ابوجعفر محمد بن علی (علیهم السلام) از بین برادران خویش صاحب دانش و برتری و زهد و آقایی بود. خبرسازترین فرد و بارزترین شخص در میان عامه و خاصه بودند. بلند مرتبه ترین فرد خاندان بودند. از هیچ فردی از فرزندان حسن و حسین همانند ایشان علم دین و میراث سنت و قرآن و سیره و فنون ادب به یادگار نمانده است. و نیز می گوید: در فضیلت برتری آن گونه معروف بود كه ضرب المثل قرار گرفته بود [3] .
فتال می گوید: بر همگان در دانش و فضیلت برتری داشت، در میان فرزندان حسن و حسین در دانش قرآن و فنون آداب كسی همانند وی نبود، معروف ترین بین عامه و خاصه بود [4] .
ذهبی می گوید: وی فردی است كه فضیلت دانش و عمل را در خود فراهم ساخت و نیز آقایی و شرافت و اطمینان و وقار را در خویش فراهم ساخته بود. و به همین خاطر شایستگی جانـشینی در وی فراهم بود [5] .
ابن عنبه می گوید: وی مورد اطمینان و از دانش گسترده و بردباری فراوان بهره مند بود. بزرگواریش بیش از آن است كه به آن اشاره شود [6] .
[ صفحه 40]
محمد بن سعد می گوید: وی مورد اطمینان و از دانش گسترده بهره مند بود و احادیث فراوان نقل نموده است [7] .
محمد بن منكدر كه عالم سنی و علاقه مند به اهل بیت است [8] می گوید: من پیش از این كه محمد بن علی الباقر را ببینم فكر نمی كردم برای علی بن الحسین جانشینی باشد، كه همتراز وی در فضیلت و برتری ها قرار گیرد [9] .
عبدالله بن عطا می گوید: دانشمندان را در نزد هیچ كس همانند ابوجعفر كوچك ندیدم [10] .
ابرش كلبی می گوید: در میان آسمان و زمین داناترین فرد فرزند رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم ایشان (محمد بن علی) می باشد [11] .
قتاده كه از فقهاء اهل سنت زمان امام در بصره می باشد، می گوید: در نزد هیچ دانشمندی همانند تو لرزان نبودم [12] ابن خلكان: باقر، دانشمند و بزرگ و آقا و بزرگوار است [13] .
هشام بن عبدالملك می گوید: عرب و عجم و قریش به مثل تو افتخار می كند. بودن همانند تو در میان قریش موجب سیادت و بزرگی قریش بر عرب و عجم است. [14] .
[ صفحه 41]
ابو اسحاق می گوید: وی همانند ندارد. [15] .
والی و استاندار مدینه: وی پاك دامن ترین و زاهدترین و پرهیزكارترین و داناترین و مهربان ترین و عابدترین انسان روی زمین است. [16] .
عبدالله بن معمر لیثی می گوید: سینه های شما رویشگاه دانش و منبع شهد شیرینی و پر برگ و بار برای مردم است. [17] .
محمد بن طلحه شافعی می گوید: وی شكوفا كننده دانش و منبع و آشكار كننده دانش و مخزن بركات است. نفس وی پاك و اخلاق وی با شرافت و لحظه های عمرش در اطاعت خدا سپری شده است. در پرهیزكاری ثابت قدم، نشانه های تقرب به منزلت الهی در وی آشكار می باشد. پاك ترین برگزیدگان، وی همان صاحب فضیلتی است كه فضیلت ها به سوی وی شتابان و صفات نیك از وی شرافت گرفته است. [18] .
احمد بن یوسف می گوید: محل رویش فضایل و مفاخر، الامام محمد بن علی الباقر علیه السلام است. در میان فرزندان حسن و حسین همانند وی یافت نمی شود. [19] .
ابونعیم می گوید: فرد همیشه به یاد خدا و فروتن و ثابت قدم، ابوجعفر محمد بن علی الباقر است. [20]
محمد امین بغدادی می گوید: از هیچ فردی از تبار حسین همانند
[ صفحه 42]
ابوجعفر علیه السلام در دانش دین و سنن و سیره و فنون و ادب یافت نشده است. [21] .
ابن حجر می گوید: وارث علی بن الحسین (علیهما السلام) در دانش و تقوا محمد بن علی است. از وی پنهان های حقایق و معارف و حكمت و لطائف آشكار شده است. [22] .
شمس الدین ابن طولون می گوید: باقر، سرور، بزرگ و دانشمند می باشد. [23] .
ابوهریره می گوید:
اباجعفر انت الامام احبه
و ارضی الذی ترضی به و اتابع. [24] .
حمیری می گوید:
أینهونی عن حب آل محمد
و حبهم مما به أتقرب
و حبهم مثل الصلوة و انه عـ
لی الناس من كل الصلوة لا وجب
هم اهل البیت اذهب الرجس عنهم
وصفوا من الادناس طرا و طیبوا
هم اهل بیت ما لمن كان مؤمنا
من الناس عنهم بالولایة مذهب. [25] .
«آیا مرا باز می دارید از دوستی آل محمد، در حالی كه دوستی آنان سبب تقرب به خداست، دوستی آنان همانند نماز، بر همگان از هر نمازی واجب تر است. آنان خاندانی هستند كه هر گونه پلیدی از آنان زدوده شده و از تمام آلودگی ها پاك و شفاف شدند. آنان خاندانی هستند كه هر كس
[ صفحه 43]
مؤمن به خداست باید رهبری آنان را روش خویش قرار دهد».
قرظی می گوید:
یا باقر العلم لاهل التقی
و خیر من لبی اعلی الاجبل. [26] .
«ای شكوفا كننده دانش برای پاكان و ای برترین كسی كه بر قله های كمال اوج گرفته ای».
ابوزرعه می گوید: سوگند به جان خویش كه ابوجعفر از بزرگترین دانشمندان می باشد. [27] .
اینها برخی از اعتراف های فرزانگان و نیز برخی از دشمنان حضرت در حق وی می باشد. فضایل برتر شاخص عترت، همگان را بر اعتراف وادار ساخته است.
[1] اعلام الهدايه، ج 7، ص 23.
[2] فصول المهمه، ج 2، ص 892.
[3] ارشاد، ج 2، ص 157.
[4] روضة الواعظين، ص 202.
[5] سير اعلام النبلاء، ج 4، ص 402.
[6] عمدة الطالب، ص 175.
[7] طبقات، ج 5، ص 158.
[8] رجال كشي، ص 390، حديث شماره 733.
[9] الاتحاف بحب الاشراف، ص 284، مناقب، ج 4، ص 220.
[10] مختصر تاريخ دمشق، ج 23، ص 79.
[11] مناقب، ج 4، ص 215.
[12] فروع كافي، ج 6، ص 256 و 257.
[13] وفيات الاعيان، ج 4، ص 174.
[14] دلايل الامامه، ص 234، بحار، ج 46، ص 307.
[15] كشف الغمه، ج 2، ص 337.
[16] اعلام الهدايه، ج 7، ص 22.
[17] اعيان الشيعه، ج 1، ص 653.
[18] مطالب السؤول، ج 2، ص 100.
[19] اخبار الدول، ص 111.
[20] حلية الاولياء و طبقات الاصفياء، ج 3، ص 180.
[21] سبائك الذهب، ص 74.
[22] الصواعق المحرقه، ص 305.
[23] الأئمه اثناعشر، ص 81.
[24] مناقب، ج 4، ص 230.
[25] مناقب، ج 4، ص 226.
[26] ارشاد، ج 2، ص 157.
[27] روضة الواعظين، ص 203.